Historia Szkoły

Niniejsza historia szkoły została opracowana w roku 1954 przez kierownika szkoły – Pana Antoniego Glinkę i sięga historii szkoły polskiej w Wysokiem od roku 1916. W tym właśnie roku, w pierwszych dniach września otwarto w Wysokiem przez C.K. Komendę Obwodową szkołę z językiem wykładowym polskim i nauczycielem tej szkoły – jednoklasowej - Panem Antonim Glinką. Budynku szkolnego wówczas nie było. Szkołę ulokowano w wynajętym małym domku z liczbą 65 dzieci i klasami I, II i III, gdyż wyżej zaawansowanych dzieci nie było. Wiek dzieci był różny. Po dwóch latach pracy pierwszy nauczyciel – Antoni Glinka przenosi się do Sitańca i odtąd przewijają się różne nazwiska pracujące w Wysokiem, takie jak: Abraczewska Maria, Irzycka Zofia. Na dłużej zatrzymuje się Jadwiga Paczos, pracując w latach 1919-1920. W roku 1921 otwarto w Wysokiem dwuklasówkę. Kierownikiem mianowano Kasprzysiaka Edwarda, a nauczycielem Litwina Stefana. Kasprzysiak Edward oddaje się pracy z zapałem i poświęceniem do roku 1941 nieprzerwanie na tym posterunku i w tym roku więziony przez hitlerowców ginie z rąk oprawców w obozie koncentracyjnym. Kierownik Kasprzysiak Edward rozumiał dobrze potrzebę oświaty naszego ludu i dzięki jego zapobiegliwości, energii i hartu ducha doprowadził do tego, że sprowadzona specjalna komisja uznała potrzebę budowy szkoły w Wysokiem, jako wsi położonej w środku gminy. Ogromną zasługę należy tu przypisać Bolesławowi Wnukowi, byłemu wówczas wójtowi gminy Wysokie, który wespół z kierownikiem szkoły doprowadzili do tego, że w roku 1923 poświęcono kamień węgielny pod budowę szkoły w Wysokiem. W roku 1926 nowo zbudowany budynek zostaje wykończony i szkoła ze skromnej chaty zostaje przeniesiona do wspaniałego nowego budynku. Powiększono obwód szkolny. Szkoła w Bortatyczach staje się filią, w której pozostaje klasa I, II i III, a resztę dzieci przydziela się do Wysokiego. Oprócz Bortatycz do obwodu szkoły w Wysokiem zostały włączone: Wolica Sitaniecka i Kolonia Chyża. Liczba dzieci wynosiła 230 uczniów, a grono pedagogiczne 5 nauczycieli. W tym czasie pracują: kierownik Kasprzysiak Edward i nauczyciele: Litwin Stefan, Glinka Antoni, Paczos Jadwiga, Adamek Michalina. W roku 1930 władze szkolne ustaliły, że na terenie gminy w szkole w Wysokiem zostanie otwarta VII klasa. W roku 1931 następuje zmiana w obsadzie nauczycieli i odtąd aż do wybuchu wojny w 1939 roku pracuje grono w składzie: kierownik Kasprzysiak Edward, Glinka Antoni, Adamek Michalina, Adamek Stefania, Magryta Klementyna i Kasprzysiak Bronisława. W roku 1940 na rozkaz okupanta Glinka Antoni i Adamek Michalina zostają zwolnieni z pracy nauczycielskiej, a po pewnym czasie zostaje aresztowany i wywieziony do obozu Kasprzysiak Edward. Kierownictwo szkoły przejmuje pan Przywarek Andrzej. 8 listopada 1941 roku następuje wysiedlenie mieszkańców wsi Wysokie. Niemcy spędzili miejscową ludność do szkoły, w której nauczyciele chwilowo pełnią rolę opiekunów dla dzieci i ich rodziców. O godzinie 11.00 Niemcy wywożą w kierunku Zamościa zebraną w szkole ludność. Niektórzy nauczyciele zostali przeniesieni do innych miejscowości, a inni wyjechali na własną rękę. Wysiedlona ludność wsi Wysokie wraca z tułaczki latem 1944 roku i energicznie zabiera się do pracy. Pierwszy z nauczycieli wraca Antoni Glinka, następnie Stefania Adamek. Władze szkolne powierzają kierownictwo szkoły w Wysokiem Antoniemu Glince, który wraz ze Stefanią Adamek organizują życie szkoły. Budynek szkoły opuszczony przez okupanta nie przypominał wyglądu szkoły sprzed wojny, nie pozostał żaden dokument, a na boisku sterczał stos połamanych ławek. Przeprowadzone spisy dzieci na dzień 1 września 1944 roku wykazały 210 dzieci. 1 września nastąpiło uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego. Władze szkolne doceniając wysiłek miejscowej ludności i dwójki nauczycieli, przydzieliły wkrótce jeszcze 2 siły nauczycielskie w osobach Stanisławy Węgrzynowicz i Czesława Godlewskiego. Księga protokołów wykazuje, że w roku szkolnym 1944-45 odbyło się 6 posiedzeń rady pedagogicznej, a szkoła liczyła 234 uczniów. W tym roku szkolnym zorganizowano działalność drużyny harcerskiej i koła PCK. W roku szkolnym 1945-46 liczba dzieci wynosiła 222 uczniów. Kierownikiem szkoły w dalszym ciągu pozostawał Pan Antoni Glinka. W szkole działa w tym czasie kółko teatralne, prowadzone przez Panią Stefanię Adamek. W tym roku mury szkoły opuszcza 17 absolwentów klasy VII, z których 10 udaje się do gimnazjum, a 7 do szkoły zawodowej.

Lata 1947-1961 to ustawiczny rozwój szkoły w Wysokiem, stała kadra nauczycielska licząca 9 nauczycieli, liczba uczniów oscyluje w granicy 190-230. W ciągu tych lat szkolnych w życiu szkoły miały miejsce uroczystości takie jak: rozpoczęcia i zakończenia roku szkolnego, Dzień Wojska Polskiego, rocznica Wielkiej Rewolucji Październikowej, Dzień Nauczyciela, choinka noworoczna, rocznica wyzwolenia Warszawy, rocznica powstania Armii Czerwonej, uroczystości przyrzeczenia harcerskiego, uroczystości Układu o przyjaźni i pomocy wzajemnej między Polską a ZSRR, akademia z okazji urodzin Lenina, akademia 1-majowa, Dzień Dziecka. Spośród absolwentów wielu udawało się do szkół ogólnokształcących. Pozostali kierowali się do szkół zawodowych i techników zawodowych. W roku szkolnym 1961-62 Antoni Glinka odchodzi na emeryturę, a na stanowisku kierownika szkoły zastępuje go Hipolit Bosiak. Oprócz niego pracują Baran Elżbieta, Bosiak Anna, Domina Bolesława, Kostrubiec Janina i Łój Aniela. W tym roku do szkoły trafił nowy telewizor, z którego korzystały nie tylko dzieci, ale również dorosłe społeczeństwo i młodzież. Organizowane są wycieczki w Góry Świętokrzyskie i nad morze.  W roku 1962-63 szkoła przeszła gruntowny remont, którego koszt wyniósł 120.000 zł. Rok szkolny 1963-64 był bardzo bogaty w wydarzenia przechodzące do historii szkoły. Było to wręczenie sztandaru szkolnego ufundowanego przez Komitet Rodzicielski dla uczczenia 20-lecia Polski Ludowej. Uroczystość ta odbyła się 14 czerwca 1964 roku na boisku szkolnym. 20-letni dorobek szkoły przedstawił kierownik Bosiak Hipolit. W tym roku w szkole zostaje założone ognisko muzyczne prowadzone przez Pana Wiesława Woźniaka. W okresie 20 lat powojennego jej istnienia mury opuściło 527 absolwentów, z czego 472 dostało się do szkół ogólnych i zawodowych. Rok szkolny 1966 to rok obchodów 1000-lecia państwa polskiego. To również 50-lecie szkoły polskiej w  Wysokiem. 50-letni dorobek szkoły omówił kierownik Hipolit Bosiak na uroczystości, która odbyła się 16 czerwca 1966 roku na boisku szkolnym. Na uroczystość tę zostały zaproszone władze oświatowe, byli nauczyciele, aktywiści społeczni, przedstawiciele byłego Komitetu Budowy Szkoły w Wysokiem. W tym właśnie roku przy dużej aktywności Komitetu Rodzicielskiego ogrodzono teren szkoły trwałym płotem o długości 407 mb. Wartość ogrodzenia to 66.000 zł, z czego 20.000 zł pochodziło z wkładu Komitetu Rodzicielskiego. W roku 1966-67 pracuje 9 osobowa kadra. Pojawiają się nowe nazwiska, takie jak: Szewczuk Barbara, Wnuk Jadwiga, Bosiak Maria. Życie szkoły biegnie według ustalonych planów pracy i uroczystości szkolnych. Jest to pierwszy rok funkcjonowania klasy VIII. W tym też roku  poprawiły się warunki sanitarne szkoły, ponieważ przeprowadzono skanalizowanie budynku. Koszt inwestycji wynosił 65.000 zł. Rok szkolny 1968-69, to rok obchodów 25-lecia Polski Ludowej, wszystkie więc uroczystości szkolne wiązane były z tą pamiętną rocznicą. Powiększyła się liczba absolwentów do 658, z czego 527 dostało się do szkół ogólnokształcących i zawodowych.

Z dniem 1 września 1969 roku w szkole nastąpiły zmiany kadrowe. Dotychczasowy kierownik szkoły Hipolit Bosiak został powołany na stanowisko kierownika Powiatowego Ośrodka Metodycznego w Zamościu, a obowiązki kierownika szkoły przejęła jego żona – Anna Bosiak, która pełni funkcję kierownika szkoły do 31 sierpnia 1986 roku. W latach tych do 12 osób powiększa się stan grona nauczycielskiego. Kolejne roczniki opuszczają mury szkoły. Wśród nich między innymi: Pan Robert Gomułka - znany dziś artysta malarz, Pani Teresa Kwoka – dzisiejsza sekretarz szkoły, Wiesław Kwoka – dzisiejszy sołtys i radny wsi Wysokie, Beata Schutz - dzisiejszy nauczyciel wychowania fizycznego w naszej szkole, Jolanta Gomułka - nauczyciel nauczania zintegrowanego w naszej szkole, Lucyna Lewko - nauczyciel matematyki w naszej szkole, Beata Bartnik i Elżbieta Kostrubiec - pracownicy obsługi szkoły oraz wielu dziadków i rodziców dzisiejszych uczniów. Szczególną uwagę w tych latach należy zwrócić na prężnie działającą spółdzielnię uczniowską, Komitet Rodzicielski, którzy wiele prac na rzecz szkoły wykonują społecznie, czego przykładem może być chodnik od dawnego budynku gminy do szkoły, dziś wyłożony już brukiem. W roku 1986 stanowisko dyrektora szkoły zaczęła pełnić Pani Henryka Bzdeń. Szkoła zaczęła pracować według dwóch podziałów godzin – 5-dniowego z wolna sobotą i 6-dniowego z pracującą sobotą. W tym czasie w szkole pracowało 15 nauczycieli na pełnych etatach. Z dzisiejszych znanych uczniom nazwisk są to Jolanta Gomułka, Krzysztof Mróz, Ewa Miazga, Mirosława Cichowlaz, Ewa Surmacz, Aleksander i Krystyna Saganowie. 8 lipca 1992 roku Kuratorium Oświaty i Wychowania w Zamościu w wyniku konkursu na stanowisko dyrektora szkoły, powierza tę funkcję Panu Aleksandrowi Saganowi. W mijającym roku szkolnym wykonano nowe ogrodzenie szkoły, wymieniono pokrycie dachowe z eternitu na blachę, a fundusze na te inwestycje szkoła otrzymała od Wójta Gminy Zamość Pana Jerzego Kudyka. Rok szkolny 1992-93 rozpoczęto 1 września; grono pedagogiczne liczyło 20 osób. Przewodniczącą Komitetu Rodzicielskiego została Pani Irena Jarynowska, a Skarbnikiem Pani Teresa Kwoka. 13 października 1996 roku to kolejna ważna data w historii istnienia szkoły w Wysokiem. Po wielu staraniach dyrektora szkoły, grona nauczycielskiego, komitetu rodzicielskiego Rada Gminy podejmuje uchwałę o nadaniu szkole w Wysokiem imienia Edwarda Kasprzysiaka – kierownika i budowniczego istniejącego budynku szkoły, zamordowanego przez nazistów w obozie koncentracyjnym w Oranienburgu. Oprócz imienia, szkoła otrzymuje również nowy sztandar ufundowany przez Radę Gminy w Zamościu. Uroczystość odbyła się na boisku szkolnym przy wspaniałej jesiennej pogodzie. Uczestniczyło w niej wielu absolwentów szkoły, wśród których byli dwaj synowie Pana Edwarda Kasprzysiaka: Ireneusz i Stanisław. Pozostawili oni na pamiątkę wiele dokumentów, orderów i odznaczeń dotyczących postaci ich ojca. Byli niezwykle dumni i wzruszeni tym, że praca ich ojca została doceniona. Rok 1999-2000 to czas nowej reformy w oświacie. W jej wyniku szkoła podstawowa uległa skróceniu do klasy VI, natomiast w miejsce klasy VII i VIII pojawiło się 3-letnie gimnazjum. Na skutek tych zmian, dyrektorem Szkoły Podstawowej została Pani Ewa Miazga, a dyrektorem Gimnazjum Pan Aleksander Sagan. Obie szkoły funkcjonowały w tym samym budynku, dzieci uczyły się w tych samych klasach. Wkrótce uczniowie obu szkół  zaczęli ćwiczyć na nowo wybudowanej sali gimnastycznej, którą oddano do użytku w roku 2000. Na skutek działań Urzędu Gminy, jako organu prowadzącego szkołę, w roku 2002 powołano Zespół Szkół w Wysokiem, na którego czele w wyniku konkursu staje jako dyrektor Pani Ewa Miazga, a funkcję wicedyrektora zaczyna pełnić Pani Ewa Surmacz.  W tym czasie Zespół Szkół w Wysokiem dysponuje 10 dużymi salami lekcyjnymi, 3 salami lekcyjnymi do pracy grupowej, pracownią komputerową, biblioteką, świetlicą, jedyną w gminie Zamość salą gimnastyczną, doskonałą kadrą pedagogiczno-wychowawczą czego dowodem są sukcesy uczniów w konkursach przedmiotowych z matematyki, chemii, biologii, języka polskiego i języka rosyjskiego, historii na szczeblu gminnym, powiatowym i wojewódzkim, jak również i sportowych na podobnym szczeblu. W szkole działają koła zainteresowań pogłębiające wiedzę uczniów z takich przedmiotów jak chemia, geografia, biologia i koła sportowe. Na skutek porozumienia pomiędzy Urzędem Gminy w Zamościu z przedstawicielstwem JAICA z dalekiej Japonii w szkole w Wysokiem zaczyna pracować wolontariusz Pan Kazushige Ikeda, a następnie Takudżi Adachi, a po nim Pani Sakije Hijoshi. W szkole bardzo prężnie działa Koło Japońskie, na którego czele staje Pani Ewa Surmacz. Uczniowie na swoich spotkaniach poznają kulturę i tradycję dalekiej Japonii. Rokrocznie organizowany jest Dzień Japoński. Na jedną z takich uroczystości przyjeżdża ambasador Japonii w Polsce. Jego wizyta była bezprecedensowa w historii szkoły w Wysokiem. W roku 2006/2007 w wyniku ogłoszenia konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół w Wysokiem, na jego czele staje ponownie Pan Aleksander Sagan. Funkcję wicedyrektora pełni w dalszym ciągu Pani Ewa Surmacz, która jednak w roku 2009 w czerwcu odchodzi na emeryturę, a na jej miejsce 1 września  2009 Dyrektor Zespołu Szkół w Wysokiem, powołuje na to stanowisko wicedyrektora Zespołu Szkół Pana Krzysztofa Mroza.

 Pani Ewa Surmacz nie przerywa współpracy ze szkołą, w której przepracowała nieprzerwanie ponad 30 lat. Spotyka się w dalszym ciągu z dziećmi i młodzieżą gimnazjalną na zajęciach Koła Japońskiego, organizując spotkania feryjne, wyjazdy   członków koła do Krakowa i Warszawy.

W obecnej historii szkoły bywają jednak i te smutne wydarzenia takie jak nagła śmierć naszych absolwentów jakże często w młodym wieku, jak również odejście byłych wspaniałych nauczycieli. Ostatnie lata były dla naszej społeczności szkolnej niezwykle trudne, gdyż przyszło nam się żegnać z żyjącymi razem z nami bardzo młodymi ludźmi.

Obecnie w Zespole Szkół w Wysokiem pracuje 23 nauczycieli w tym 17 na pełnych etatach. Naukę pobiera 144 uczniów w szkole podstawowej i oddziale przedszkolnym oraz 93 uczniów w gimnazjum. Cały Zespół Szkół liczy 12 oddziałów klasowych w tym  oddział przedszkolny. Zajęcia lekcyjne odbywają się przez 5 dni w tygodniu. Uczniowie mogą pogłębiać swoją wiedzę udziałem w wielu formach zajęć dodatkowych prowadzonych przez nauczycieli. Chętni uczniowie korzystają z posiłków w postaci II śniadania przygotowywanego w szkole, jak również i obiadów dostarczanych przez firmę cateringową. Liczba absolwentów szkoły podstawowej to 1984 uczniów, a gimnazjum 579. W roku szkolnym 2014/2015 planowana liczba absolwentów to 20 w szkole podstawowej i 40 w gimnazjum.

Rok 2016 to 100 rocznica powstania szkoły w Wysokiem. Staramy się patrzeć do przodu, bo już za 2 lata będziemy przeżywali tę wielką rocznicę istnienia naszej szkoły. Zamiarem naszym jest, aby budynek i otoczenie szkoły były dobrze przygotowane do tej rocznicy.

                                               Wicedyrektor Zespołu Szkół w Wysokiem

                                                                    Krzysztof Mróz.